1- آرش یزدانی بیوکی، 1- میثم نوروزی فر، 2- عباس فرازمند، 2- مهناز مظاهری اسدی
1- گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
2- پژوهشکده زیست فناوری، سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران
چکيده
با توجه به افزایش روزافزون استفاده از انرژی های جایگزین نفت نظیر انواع سوخت های زیستی تولیدی از لیپید ها و همچنین عدم توجیه اقتصادی تهیه این لیپید ها، همواره روش های مقرون به صرفه تولید لیپید مورد توجه دانشمندان بوده است. یکی از روش های تولید لیپید، استخراج آن از زیست توده جلبکی می باشد که با توجه به هزینه تولید صنعتی ریزجلبک، گران بوده و توانایی رقابت با زیست توده تولیدی از دیگر منابع مانند ضایعات کشاورزی را ندارد. یکی از پیشنهادهای ما برای کاهش هزینه ی تولید زیست توده ی جلبکی، به کارگیری فاضلاب به عنوان محیط کشت است. در این مطالعه با استفاده از پساب کارخانه نساجی به عنوان محیط کشت تمامی فاکتور های رشد ریزجلبک مورد ارزیابی قرار گرفت و با توجه به میزان تولید زیست توده، تولید بالغ بر 90% در محیط کشت BG 11حاصل شد.
واژه های کليدی: ریزجلبک، پارامترهای رشد، پساب صنایع نساجی ، Chlorella vulgaris
مقدمه
مصرف روزافزون زیست توده ی ریزجلبک در موارد گوناگون مانند منبع سوخت تجدید پذیر و مکمل غذایی، سبب شده تا توجه فزاینده ای به تولید صنعتی ریزجلبک شود. از طرف دیگر، هزینه تولید صنعتی ریزجلبک گران بوده و توانایی رقابت با زیست توده تولیدی از دیگر منابع مانند ضایعات
کشاورزی را ندارد. یکی از پیشنهادها برای کاهش هزینه ی تولید زیست توده ی جلبکی، به کارگیری فاضلاب به عنوان محیط کشت است. این تغییر در فرایند کشت ریزجلبک افزون بر امکان تولید ارزان تر زیست توده ی جلبکی به تصفیه فاضلاب و حذف آلاینده های زیست محیطی نیز کمک می کند. تولید زیست توده ی جلبکی و تصفیه فاضلاب می تواند باهم انجام شود که در آن به جای به کارگیری محیط کشت مصنوعی، فاضلاب به عنوان منبع غذایی ریزجلبک به کارمی رود. کشت ریزجلبک در فاضلاب مرحله ای با اهمیت در تصفیه فاضلاب محسوب می شود که افزون بر تصفیه فاضلاب، تولید هم زمان زیست توده نیز انجام می شود که می
تواند برای مصارف متعدد به کاررفته و ارزش زیادی دارد.
ریزجلبک ها به عنوان یکی از منابع مواد خام تولید سوخت های زیستی خوانده می شوند، خصوصیات ویژه آنها باعث شده که مورد توجه قرار بگیرند، از جمله اینکه ساختار ساده ای دارند و با شرایط محیطی سازگار می شوند، سرعت رشد بالایی دارند (چرخه رشد کوتاهی دارند) و با دیگر گیاهان رقابت نمی کنند. قابلیت تجزیه زیستی دارند و از دسته سوخت های غیر سمی می باشند. به میزان کمتری آلودگی های گازی ایجاد می کنند و به سهولت برای تولید انرژی می توان از آن استفاده شود. در مقایسه با سوخت های فسیلی با دی اکسید کربن و سولفور موجود در اتمسفر مخلوط نمی شوند. گرمایی که ایجاد می کند مشابه گرمای سوخت های فسیلی است. ریزجلبک ها می توانند CO2 را در طول فتوسنتز با سرعت خیلی بالاتر از سایر مواد خام مورد استفاده در تولید سوخت های زیستی به زیست توده تبدیل کنند که این زیست توده می تواند بعد برای تولید انواع متفاوت سوخت زیستی ریزجلبکی استفاده شود. ریزجلبک ها در مقایسه به سایر منابع تولید سوخت زیستی رشد بسیار سریع تری دارند. معمولأ می توانند حجم تولید توده زیستی خود را در 24 ساعت دو برابر کنند.
هدف این پژوهش، بررسی تولید زیست توده ی ریزجلبک Chlorella vulgaris از پساب صنایع نساجی می باشد. این ریزجلبک در محیط کشت مصنوعی BG11 و نمونه پساب گرفته شده از خروجی کارخانه فرش که حاوی مقادیر گوناگونی از مواد غذایی است کشت شد. رشد ریزجلبک به
مدت 14 روز اندازه گیری شد. میزان مواد غذایی موجود درفاضلاب بر رشد ریزجلبک مذکور اثر چشمگیری داشت. غلظت های زیاد مواد غذایی درابتدا اثر مهارکنندگی بر رشد جلبک داشت اما پس از مدت زمانی سلول ها به رشد در فاضلاب ادامه دادند.
